Brexit sonrası, Birleşik Krallık hükümetinin göçmenlik kurallarında getireceği değişiklikler belli olmaya başladı. Brexit sonrası göçmenlik kurallarında köklü değişikliklerin olması bekleniyor. Hükümet tarafından yayınlanan rapora göre göçmenlik konusunda yapılacak değişiklikleri aşağıdaki ana başlıklarda toplayabiliriz:

• Serbest dolaşımın sona erişi:

Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden çıkışı akabinde ve Yürürlüğe Koyma/Uygulama Süresi boyunca, "serbest dolaşım" hakkı sona erecek ve Birleşik Krallık Göç Kuralları, Avrupa Birliği'ne dahil olan ve olmayan göçmenleri kapsayacak şekilde uygulanacaktır. Böylece Avrupa Birliği'ne dahil olması fark etmeden, Birleşik Krallık'a gitmek veya Birleşik Krallık'ta çalışmak veya eğitim almak isteyen herkesin izin alması gerekecektir.

• Getirilecek Yetenek ve Beceri Ölçülerine göre göçmen alımı:

Birleşik Krallık'ta güncel sisteme göre Avrupa Birliği ülke vatandaşları beceri ve yeteneklerine bakılmaksızın Birleşik Krallık'ta ikamet ve çalışma izni sağlamaktadır. Bu sistem, Avrupa Birliği ve diğer ülke vatandaşları arasında ayrım yapılmaksızın becerileri olan herhangi bir ülke çalışanının da Birleşik Krallık'a göç edebilmesini sağlayacak şekilde değişecektir. Buna göre Birleşik Krallık'a gelecek kişilerin, işverenleri tarafından sponsorlandırılmaları gerekecektir.

• Göçmen sayısı sınırı:

Yeni göç sistemi, Birleşik Krallık'a gelebilecek beceri sahibi çalışanların sayısına ilişkin bir sınır koymayacak.

• Yurtdışı çalışanlarına sponsor olma kolaylaşacak:

Birleşik Krallık vizesi almak için bir çalışana sponsor olmak isteyen şirketlerin uyması gereken şartlar ve zorunluluklar daha kolay hale getirilecek. İçişleri Bakanlığı (Home Office), şirketlerin yurtdışından becerili uzmanları işe alabilmelerini kolaylaştırmak adına bir takım yönetmelikler düzenlemeyi planlamaktadır.

Buna göre becerili göçmenlerin işverenleri, işçilerine sponsor olurken yerleşik iş piyasası testini gerçekleştirme şartına tabi tutulmayacaklardır.

• İş piyasası esnekliği

En düşük riskli ülke vatandaşları, Birleşik Krallık iş vizesine başvurabileceklerdir ve bu sayede başvurularını Birleşik Krallık'ı terk edip tekrar dönerek yapma zorunluluğu ortadan kalkacaktır.

• Düşük seviyede becerili Avrupa Birliği'ne dahil çalışanlar 2025'e kadar 12 ay boyunca Birleşik Krallık'ta çalışabilecekler:

Geçici olarak kısa vadede düşük seviye becerili çalışanlara, belirli bir süre sınırlamalı çalışma izni yolu kurulması önerisi getirilmiştir. Buna göre çalışanlar en fazla 12 ay olmak suretiyle Birleşik Krallık'a çalışmak için gidebilir, ancak temelli olarak çalışmalarını engellemek adına da 12 ay bekleme süresi içerisinde kalabilmeleri sağlanacaktır.

Brexit'in yaratacağı etkilerin kolaylaştırılması adına, söz konusu olan planlar 2021'de uygulamaya geçip, en az 2025'e kadar işlemeye devam edecektir.

• Maaş eşik miktarı belli değil:

Becerili çalışan kabul edilip Birleşik Krallık'a göç edecek göçmenlerin maaşlarının eşik miktarının ne kadar olacağı kesinleştirilmemiştir. Bir kısım bakanlar cari maaş eşiğinin 30.000 GBP'de kesileceğini öngörse de, bu konuda kesin bir yargıya varılmamıştır.

• Göç alımı sayısında kısıtlama:

Hükümet şu anda yıllık göç sayısını 100,000'in altında tutma vaadini gerçekleştirmek konusunda zorlanmaktadır.

Yeni Düzenlemeler Ankara Anlaşmasını Nasıl Etkileyecek?

Brexit sonrasında Ankara Anlaşması kapsamında Türkiye Vatandaşlarına tanınan oturum hakkının akıbeti hala belirsizliğini sürdürmekle birlikte Birleşik Krallık Hükümetinin yapmak istediği değişikler göz önüne alındığında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının imtiyazlı olmasını engellemek ve diğer göçmenlerle eşit olarak değerlendirme yönünde düzenlemeler yapılacağını söylemenin yanlış olmayacağını düşünüyoruz. Bu şu anlama geliyor; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları tıpkı diğer ülke vatandaşları gibi beceri esası göz önüne alınarak göçmenlik değerlendirilmesine tabi tutulacaktır.

Sonuç olarak, yakın zamanda Ankara Anlaşması kapsamında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına tanınan oturum hakkının kaldırılacağı anlamını geleceğini söylemek pek de yanlış olmayacaktır.