İngiltere’de E- Ticaret ve Hukuki Uyumluluklar
Birleşik Milletler'in 2017 yılında düzenlediği rapora göre, Birleşik Krallık'ta e-ticaret 2014 yılından 2016 yılına kadar %30 artış göstermiş olup, 2020'ye kadar da bu artışın 3 kat oranında artışı beklenildiği belirtilmiştir.
Birleşik Krallık'ta internet üzerinden ticaret yapan/yapacak her şirketin, ne kadar kazandığı fark etmeksizin internet sitelerinin (bir başke deyişle websitelerinin) olması gerekmektedir.
Bu websitesinde işletmeye/şirkete ilişkin belirtilmesi zorunlu bilgiler aşağıdaki gibidir:
· Şirket sicil kayıt numarası,
· Şirketin kayıtlı olduğu adres,
· Şirketin kayıtlı olduğu ülke (İngiltere ve Galler, İskoçya veya Kuzey İrlanda)
· Limited şirket ise "Limited" veya "Ltd" olarak mutalaka belirtilmelidir.
Bu bilgiler aynı zamanda şirket tarafından düzenlenen her mektup, email, siprariş formu, posta, fatura, kredi dekontu, makbuz vb üzerinde yazılmalıdır ve genellikle websitenin sonuna eklenmektedir.
Veri Koruma
Birleşik Krallık'ın bilgi işleme ve saklama yasalarını düzenleyen temel kanun, Veri Koruma Kanunu'dur (Data Protection Act "DPA" 2018). Bunun yanı sıra, Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Mevzuatı (General Data Protection Regulation "GDPR" 2018) da İngiltere'de direkt olarak uygulanmaktadır. Bu demektir ki Birleşik Krallık'ta e-ticaret yapmak isteyen veya yapan tüm işletmelerin/şirketlerin hem DPA hem de GDPR hükümleri uyarınca hareket etmeleri gerekmektedir.
İngiliz hukuku açısından bakıldığında, şirketler ve kurumlar veri toplama faaliyetlerine ilişkin Bilgi Komisyon Üyeleri Müdürlüğü'ne (Office of the Information Commissioners) bilgi vermek ile yükümlüdürler.
Veri koruma ilkelerinin amacı, şirketlerin ve devletin tüketicileri hakkında topladıkları bilgileri; adil ve yasal olarak, amaca uygun, doğru, gerektiğinden fazla olmadan, güvenli bir şekilde saklayarak kullanmalarını sağlamaktır.
DPA ve GDPR çerçevesindeki websitelerine ilişkin hükümler arasında, hassas bilgilerin korunmasına ilişkin katı kurallar da vardır. Örneğin tüketicilerin etnik kökenleri, politik görüşleri, dini inançları, sağlık, cinsel sağlık ve sabıka kaydına ilişkin bilgiler kullanılamaz ve websitelerinde yayınlanamaz.
Tüketicinin Korunması
13 Haziran 2014 tarihinden itibaren Tüketici Sözleşmeleri Yönetmeliği (Consumers Contract Regulations 2013) yürürlüğe girmiş olup, Avrupa Birliği Tüketici Hakları Yönergesi'ni (European Consumer Rights Directive 2011) Birleşik Krallık hukukuna uygulamaktadır.
Tüketici Sözleşmeleri Yönetmeliği, uzaktan satış ve işletmede veya mağazalarda bulunmadan gerçekliştirilen yüz yüze satışları kapsayan bir yönetmeliktir. E-ticaret açısından bakıldığında, uzaktan satış gerçekleştirildiği geçerli sayılmaktadır. Bu kapsamda bir satışın geçerli olması için aşağıdaki bilgilerin, işletmenin/şirketin websitesinde belirtilmesi gerekmektedir:
· Ürünlerin, hizmetlerin veya dijital içeriğin tanımlamaları/tasvirleri. Burada, tüketiciyi bağlayan tüm bağların ne kadar süre ile bağlayıcı olduğu da belirtilmelidir.
· Ürünlerin, hizmetlerin veya dijital içeriğin toplam fiyatı. Eğer bu fiyat belirli değil ise, belirlenmesi için gereken hesaplama yöntemleri yazılmalıdır.
· Ürünlerin hangi yol ile, nasıl ödeneceği.
· Teslim ücreti gibi ek bedeller,
· Eğer varsa, müşterinin ürünü iade veya fesih hakkı. Ürünü iadenin hangi taraf/kim tarafından karşılandığı. İnternet üzerinden satın alınan ürünler, müşteri tarafından, ürünlerin teslim tarihinden itibaren 14 gün içerisinde feshedebilirler.
· Standart bir ürün iptal etme formu (iptal sürecini kolaylaştırmak adına),
· İşletmenizin adresini, iletişim bilgilerini ve eğer var ise üçüncü parti ürün üreticilerinin/tacirleri,
Bu düzenlemelerin herhangi birini yerine getirmeme durumunda, fesih hakları en fazla 1 yıl süreyle uzatılabilir.
Bu düzenlemelerin herhangi birini yerine getirmeme durumunda, tüketicinin sözleşmeyi fesih hakkı, yasal 14 günlük sürenin ötesinde, en fazla 12 ay (1 yıl) süreyle uzatılabilir. Bu da, e-ticaret yapan işletmelerin websitelerinde tüm yasal yükümlülükleri eksiksiz bir şekilde yerine getirmemeleri halinde, ciddi hukuki ve ticari risklerle karşı karşıya kalabilecekleri anlamına gelmektedir. Bu sebeple, söz konusu bilgiler web sitesi tasarlanırken profesyonel destek alınarak eksiksiz ve açık biçimde tüketiciye sunulmalıdır.
Ayrıca, işletmelerin tüketicilere karşı şeffaflık ilkesine uygun hareket etmeleri; satış öncesi, satış anı ve satış sonrası tüm aşamalarda açık ve anlaşılır bilgilendirme yapmaları beklenmektedir. Bu yalnızca yasal bir yükümlülük değil, aynı zamanda tüketici güveni inşa etmek açısından da kritik bir unsurdur. Özellikle iade ve iptal süreçlerine ilişkin doğru bilgilendirme yapılmaması, müşteri memnuniyetini zedeleyebilir ve olumsuz kullanıcı yorumlarına neden olabilir.
Sonuç olarak, Birleşik Krallık'ta e-ticaret yapmak isteyen işletmelerin; şirket bilgilerini eksiksiz sunmaları, veri koruma yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmeleri ve tüketici haklarına ilişkin tüm yasal şartlara uygun davranmaları gerekmektedir. Bu alanlarda yapılacak eksiklikler yalnızca idari para cezalarına değil, aynı zamanda marka güvenilirliğinin zarar görmesine de yol açabilir. Bu nedenle her e-ticaret işletmesi, web sitesini hem ticari hem hukuki yönden uyumlu hale getirmeli ve düzenli olarak güncellemelidir.
Birleşik Milletler'in 2017 yılında düzenlediği rapora göre, Birleşik Krallık'ta e-ticaret 2014 yılından 2016 yılına kadar %30 artış göstermiş olup, 2020'ye kadar da bu artışın 3 kat oranında artışı beklenildiği belirtilmiştir.
Birleşik Krallık'ta internet üzerinden ticaret yapan/yapacak her şirketin, ne kadar kazandığı fark etmeksizin internet sitelerinin (bir başke deyişle websitelerinin) olması gerekmektedir.
Bu websitesinde işletmeye/şirkete ilişkin belirtilmesi zorunlu bilgiler aşağıdaki gibidir:
· Şirket sicil kayıt numarası,
· Şirketin kayıtlı olduğu adres,
· Şirketin kayıtlı olduğu ülke (İngiltere ve Galler, İskoçya veya Kuzey İrlanda)
· Limited şirket ise "Limited" veya "Ltd" olarak mutalaka belirtilmelidir.
Bu bilgiler aynı zamanda şirket tarafından düzenlenen her mektup, email, siprariş formu, posta, fatura, kredi dekontu, makbuz vb üzerinde yazılmalıdır ve genellikle websitenin sonuna eklenmektedir.
Veri Koruma
Birleşik Krallık'ın bilgi işleme ve saklama yasalarını düzenleyen temel kanun, Veri Koruma Kanunu'dur (Data Protection Act "DPA" 2018). Bunun yanı sıra, Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Mevzuatı (General Data Protection Regulation "GDPR" 2018) da İngiltere'de direkt olarak uygulanmaktadır. Bu demektir ki Birleşik Krallık'ta e-ticaret yapmak isteyen veya yapan tüm işletmelerin/şirketlerin hem DPA hem de GDPR hükümleri uyarınca hareket etmeleri gerekmektedir.
İngiliz hukuku açısından bakıldığında, şirketler ve kurumlar veri toplama faaliyetlerine ilişkin Bilgi Komisyon Üyeleri Müdürlüğü'ne (Office of the Information Commissioners) bilgi vermek ile yükümlüdürler.
Veri koruma ilkelerinin amacı, şirketlerin ve devletin tüketicileri hakkında topladıkları bilgileri; adil ve yasal olarak, amaca uygun, doğru, gerektiğinden fazla olmadan, güvenli bir şekilde saklayarak kullanmalarını sağlamaktır.
DPA ve GDPR çerçevesindeki websitelerine ilişkin hükümler arasında, hassas bilgilerin korunmasına ilişkin katı kurallar da vardır. Örneğin tüketicilerin etnik kökenleri, politik görüşleri, dini inançları, sağlık, cinsel sağlık ve sabıka kaydına ilişkin bilgiler kullanılamaz ve websitelerinde yayınlanamaz.
Tüketicinin Korunması
13 Haziran 2014 tarihinden itibaren Tüketici Sözleşmeleri Yönetmeliği (Consumers Contract Regulations 2013) yürürlüğe girmiş olup, Avrupa Birliği Tüketici Hakları Yönergesi'ni (European Consumer Rights Directive 2011) Birleşik Krallık hukukuna uygulamaktadır.
Tüketici Sözleşmeleri Yönetmeliği, uzaktan satış ve işletmede veya mağazalarda bulunmadan gerçekliştirilen yüz yüze satışları kapsayan bir yönetmeliktir. E-ticaret açısından bakıldığında, uzaktan satış gerçekleştirildiği geçerli sayılmaktadır. Bu kapsamda bir satışın geçerli olması için aşağıdaki bilgilerin, işletmenin/şirketin websitesinde belirtilmesi gerekmektedir:
· Ürünlerin, hizmetlerin veya dijital içeriğin tanımlamaları/tasvirleri. Burada, tüketiciyi bağlayan tüm bağların ne kadar süre ile bağlayıcı olduğu da belirtilmelidir.
· Ürünlerin, hizmetlerin veya dijital içeriğin toplam fiyatı. Eğer bu fiyat belirli değil ise, belirlenmesi için gereken hesaplama yöntemleri yazılmalıdır.
· Ürünlerin hangi yol ile, nasıl ödeneceği.
· Teslim ücreti gibi ek bedeller,
· Eğer varsa, müşterinin ürünü iade veya fesih hakkı. Ürünü iadenin hangi taraf/kim tarafından karşılandığı. İnternet üzerinden satın alınan ürünler, müşteri tarafından, ürünlerin teslim tarihinden itibaren 14 gün içerisinde feshedebilirler.
· Standart bir ürün iptal etme formu (iptal sürecini kolaylaştırmak adına),
· İşletmenizin adresini, iletişim bilgilerini ve eğer var ise üçüncü parti ürün üreticilerinin/tacirleri,
Bu düzenlemelerin herhangi birini yerine getirmeme durumunda, fesih hakları en fazla 1 yıl süreyle uzatılabilir.
Bu düzenlemelerin herhangi birini yerine getirmeme durumunda, tüketicinin sözleşmeyi fesih hakkı, yasal 14 günlük sürenin ötesinde, en fazla 12 ay (1 yıl) süreyle uzatılabilir. Bu da, e-ticaret yapan işletmelerin websitelerinde tüm yasal yükümlülükleri eksiksiz bir şekilde yerine getirmemeleri halinde, ciddi hukuki ve ticari risklerle karşı karşıya kalabilecekleri anlamına gelmektedir. Bu sebeple, söz konusu bilgiler web sitesi tasarlanırken profesyonel destek alınarak eksiksiz ve açık biçimde tüketiciye sunulmalıdır.
Ayrıca, işletmelerin tüketicilere karşı şeffaflık ilkesine uygun hareket etmeleri; satış öncesi, satış anı ve satış sonrası tüm aşamalarda açık ve anlaşılır bilgilendirme yapmaları beklenmektedir. Bu yalnızca yasal bir yükümlülük değil, aynı zamanda tüketici güveni inşa etmek açısından da kritik bir unsurdur. Özellikle iade ve iptal süreçlerine ilişkin doğru bilgilendirme yapılmaması, müşteri memnuniyetini zedeleyebilir ve olumsuz kullanıcı yorumlarına neden olabilir.
Sonuç olarak, Birleşik Krallık'ta e-ticaret yapmak isteyen işletmelerin; şirket bilgilerini eksiksiz sunmaları, veri koruma yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmeleri ve tüketici haklarına ilişkin tüm yasal şartlara uygun davranmaları gerekmektedir. Bu alanlarda yapılacak eksiklikler yalnızca idari para cezalarına değil, aynı zamanda marka güvenilirliğinin zarar görmesine de yol açabilir. Bu nedenle her e-ticaret işletmesi, web sitesini hem ticari hem hukuki yönden uyumlu hale getirmeli ve düzenli olarak güncellemelidir.